Evolutie naar droog en geleidelijk warmer hogedrukweer

Vannacht en morgen krijgen delen van het land nog te maken met flink wat regen. Vooral over de Ardennen valt veel water. Dit is het gevolg van de doortocht van een venijnig lagedrukgebied dat net onder ons land doorschuift.

Hierna bouwt zich een krachtig hogedrukgebied op over de Britse Eilanden dat begin volgende week doorschuift naar de Noordzee. Het wordt vanaf zondag droog en regelmatig krijgen we de zon te zien. In de loop van de week wordt het elke dag wat warmer. De eerste dagen blijft het kwik nog steken bij zo'n 13 à 14 graden, maar tegen het einde van de week nadert het kwik de grens van 20 graden.

Het lijkt er dus stilaan op dat we vanaf het tweede deel van de maand vertrokken zijn voor een stabiel, veelal droog en zachter weertype met regelmatig mooie zonnige perioden.

Gevaar op watertekort nog groter dan vorige zomer

Gaan we deze zomer net zoals de voorbije zomers een potentieel probleem kennen met de drinkwatervoorziening? De kans is reëel, vooral als het de komende maanden niet flink regent. Er zou nog zo'n 180 mm regen moeten vallen om het opgebouwde tekort weg te werken. En dat op korte termijn want eens het warm zomerweer zou worden end at voor langere tijd, worden de waterreserves enkel maar meer en meer aangesproken. Om voordien dat tekort grotendeels weg te werken zouden mei en juni nat moeten verlopen en zou er elke maand een slordige 100 mm moeten vallen, grotendeels onder de vorm van actieve regenzones, niet onder de vorm van buien welke te lokaal en te hevig zijn waarbij het regenwater onvoldoende de grond insijpelt.

   

Wanneer we de onderstaande grafiek bekijken, zien we dat tijdens de zomermaanden traditioneel onze waterreserves worden aangeboord en er na de zomer een tekort ontstaat. Dat tekort wordt tijdens het winterhalfjaar normaalgezien weggewerkt omdat het nu eenmaal gemiddeld gezien in de winter meer (gezapig) regent dan in de zomer (in de zomer bestaat een groot deel van de neerslag dan nog eens uit buien dat niet efficiënt is voor de grondinspijpeling). De zomer van 2017 was reeds droog waarbij in de herfst sprake was van een tekort van ca. 150 mm. Gelukkig werd dat de winter erna weggewerkt met een overschot uiteindelijk tot zo'n 80 mm. Desalniettemin werd het een droge lente en vooral zomer en dook het tekort de dieperik in met in de herfst van vorig van maar liefst 350 mm. Dit tekort is afgelopen winter slechts gedeeltelijk weggewerkt met dus actueel nog steeds een tekort van zo'n 180 mm. 

bron: De afspraak/VRT 25/4/2019

Concreet wil dat zeggen dat we de lente en zomer aanvangen met een nog veel grotere handicap dan vorige zomer, dus wanneer het scenario van afgelopen zomer zich herhaalt hebben we een veel groter probleem dan toen.

De kans dat we die extra 180 mm regen krijgen de komende paar maanden is niet zo groot. Daarvoor zou het circulatiepatroon in de atmosfeer boven onze streken drastisch moeten wijzigen en zouden we maanden lang een zonaal regime moeten krijgen waarbij de ene na de andere neerslagzone over onze streken zou moeten trekken. Dat is sowieso de eerst komende 2 weken niet het geval, integendeel. Dit weekend vallen er misschien wel regelmatig buien, maar we spreken dan over een gemiddelde van zo'n 15 mm dat zou vallen. En daarna blijven de neerslaghoeveelheden aan de lage kant, om niet te spreken van een redelijk droge periode dat aanbreekt na komend weekend. Op die manier zal het dus zeker niet lukken en dreigt het actuele tekort eerder te worden aangesterkt in plaats van weggewerkt!

Late winterprik?

Een storing slentert vandaag nog over ons land en vormt zowat de grens tussen de relatief zachte lucht bezuiden ons land en de veel koudere polaire landlucht benoorden de storing. 

De komende dagen zakt een hogedrukgebied af van de Noorse Zeer richting Scandinavië om daar dan te stagneren en verder aan te zwellen. In het uitgestrekte hogedrukgebied zit een portie koude polaire lucht gevangen welke op het einde van de week in beweging komt en ons land later op woensdag en de dagen daarna bereikt. In vergelijking met vandaag zal het kwik op enige hoogte (850 hPa vlak) bijna 15 graden dalen tegen zaterdag!

Eenzelfde situatie in januari betekende een forse koudegolf. Maar ook nu, in april, zullen we het merken. Woensdagnacht kan het onder de opklaringen afkoelen tot dicht bij het vriespunt in Vlaanderen. Aan de grond vriest het op de meeste plaatsen. Overdag staat er donderdag een schrale noordoostenwind en wordt het amper 10 graden. Wanneer we vrijdag nog dieper in de koude lucht belanden moeten we het stellen met amper 8 graden, een veel te lage temperatuur dat nog eens geaccentueerd wordt door een koude noordoostenwind. Zaterdagochtend vriest het op veel plaatsen licht, absoluut geen goed nieuws voor de fruitbloesems! Zaterdag wordt de koudste dag met maxima niet veel hoger dan 7 graden. Er is bovendien weinig zon en er kan al eens een spatje vallen. In de Ardennen is dat wat smeltende sneeuw. Ook dan staat er nog een kille noordnoordooster. Zondagochtend vriest het alweer licht op diverse plaatsen en moeten we het overdag stellen met zo'n 8 graden. 

Begin volgende week is het ergste voorbij en klimt het kwik weer gestaag om maandag bij zo'n 12 graden, en dinsdag zelfs bij zo'n 16 graden uit te komen. De dagen daarna wordt het zelfs nog warmer en wordt het een graad of 18. Het blijft daarna overwegend droog met af en toe wat zon zodat we op een week tijd van een late winterprikje naar een lenteweer evolueren. De weerspreuk "april doet wat ie wil" is dit jaar in elk geval van toepassing. 

Vrijdag en zaterdag lenteweer....daarna koel

Een krachtig hogedrukgebied ligt over ons land met als gevolg zo goed als windstil weer. Ingesloten vocht in de onderste luchtlagen zorgt bovendien voor een grijze lucht over Vlaanderen.

Een klein lagedrukgebied op middelbaar niveau is er in geslaagd vannacht de Benelux te bereiken en dat zorgt voor een bizar wolkenbeeld (zie hieronder) waarop boven de zeer lage stratusbewolking, een cyclonale wolkenkruk zichtbaar is.

Vandaag komt de zon er waarschijnlijk maar moeizaam door en blijft het kwik steken bij een graad of 12 à 13. Het is wachten tot wanneer de hogedrukkern verder opschuift naar het oosten en er drogere lucht wordt aangevoerd. Dat is iets voor morgen vrijdag. Dan krijgt de zon de nodige ruimte en kan het kwik meteen zo'n 16 à 17 graden halen. Ook zaterdag lijkt de zon voldoende te schijnen en stijgt het kwik naar 17 à 18 graden.

Zaterdagnacht bereikt een zeer verzwakt koufront ons land waarna we zondag in veel koelere polaire lucht terecht komen. Ondanks de opklaringen wordt het dan niet warmer dan zo'n 12 graden. Ook volgende week blijven we meestal vertoeven in polaire lucht met maxima rond 11 à 12 graden. 's Nachts kan het zelfs soms lokaal licht vriezen, zeker aan de grond. Op het einde van volgende week zou het geleidelijk wat zachter kunnen worden al is de onzekerheid groot.

Droge periode breekt (opnieuw) aan

Na een wisselvallige periode lijkt zich opnieuw een droge en zachtere episode aan te bieden waar hogedrukgebieden met de scepter zwaaien.

Vandaag zijn nog enkele buien mogelijk, al is het op de meeste plaatsen vandaag reeds een droge dag met steeds meer zon. Morgen dinsdag  krijgen we vrij veel wolken aan de noordflank van een langgerekte anticycloon. 

Tijdens het tweede deel van de week warmt de lucht verder op en zeker naar vrijdag toe zouden we brede opklaringen moeten kunnen binnen halen. Vrijdag lijkt dan ook nog eens een onvervalste lentedag te worden met maxima rond 17 à 18 graden. 

In de loop van zaterdag trekt een zwakke storing door het land (waaruit nauwelijks regen valt)  waarachter een nieuw hogedrukgebied de wacht overneemt. De aangevoerde lucht is dan evenwel opnieuw polair van oorsprong waardoor het kwik een stap achteruit zet met maxima zaterdag nog van een graad of 13 en zondag zo'n 11 graden. In de loop van volgende week zou de luchtdruk altijd hoog blijven en met wat geluk blijven storingen uit de buurt. Met een zuidwestelijke stroming klimt het kwik traag maar zeker opnieuw richting een graad of 15. Er zijn indicaties dat het kwik uiteindelijk hoger kan uitkomen, veel zal afhangen van de exacte positie van de blockings in de hoogte en bijhorende positie van het hogedrukgebied aan de grond. 

Lenteweer in februari...samenloop van omstandigheden

In Ukkel werd de maximumtemperatuur vandaag afgeklokt op een respectabele 18 graden (de officiële waarde weten we morgen pas). Wanneer we de weerkaart van vanmorgen hiernaast bekijken, zien we meteen de weldoener: een krachtig en uitgestrekt hogedrukgebied met kern boven de Alpen. Storingen worden ver weg gehouden en wij hebben te maken met een zuidelijke tot zuidoostelijke stroming. 

Doordat de situatie al een paard dagen zo is, heeft de aangevoerde luchtmassa tijd gehad uit te drogen. We hebben te maken met temperaturen in de namiddag rond 16 graden, terwijl de dauwpunttemperatuur erg laag is: rond het vriespunt! Hoe verder beide temperaturen uit elkaar liggen, hoe droger de lucht is. de lucht is m.a.w erg droog. In relatieve vochtigheid uitgedrukt: deze bedraagt ca. 30%. Hoe droger een luchtmassa is, hoe sneller deze opwarmt maar ook afkoelt. Kijken we maar naar onderstaand temperatuurgrafiek van verschillende meetstations in en om Gent. Vooral buiten de grootstad is dat effect goed te zien (zwarte grafiek, station Melle). Het valt op hoe snel het kwik in de late namiddag pijlsnel naar beneden duikt wanneer de zon laag aan de hemel komt. Eens de zon weer voldoende hoog komt deze ochtend, schiet het kwik opnieuw pijlsnel naar omhoog. Dit is typisch een fenomeen van een aride continentale (en dus droge) luchtmassa. Een gelijkaardig temperatuurverloop zien we in de woestijnen en in savannegebieden. 

Een bijkomende reden waarom het zo warm wordt dezer dagen, is dat de aangevoerde lucht gewoon ook erg warm is in de hoogte. Wanneer we de gebruikelijke referentiehoogte nemen van ca. 1500m (het 850 hPa vlak in vakjargon), dan zien we een temperatuur van maar liefst 10 graden op die hoogte (zie 850 hPa kaart model GFS hiernaast).

Het is nergens in West-Europa zo warm in de hoogte als bij ons, en bovendien bereikte deze bel van warme lucht ons net op het moment dat de zon zijn invloed het meest kon doen gelden, nl. deze namiddag.

Een bijkomend fenomeen is wat we noemen subsidentie aan de lijzijde van heuvelgebied of gebergte. Dezer dagen staat er een zuidoostelijke stroming en wordt de lucht dus over het Ardens reliëf omhooggestuwd om terug te zakken aan de achterzijde (de lijzijde). In dit geval dus in een gebied ten noorden van de Ardennen. Onderweg wordt een portie van de warme lucht in de hoogte meegepikt waardoor deze in de onderste luchtlagen terecht komt. Dit zorgt in die gebieden voor een extra paar graden. In die gebieden zien we dan ook de hoogste maxima vandaag (16-17gr) (zie kaart van 15 uur lokale tijd deze namiddag). Uiteraard speelt het feit mee dat de zonne-instraling vandaag 100% is (zelfs geen hoge bewolking).

De komende dagen wordt de aangevoerde lucht een fractie koeler (zie temperatuurgrafiek op 850 hPa (bovenste grafiek) van het GFS model. Morgen komt de T850 uit op zo'n 8 graden en zondag op zo'n 7-8 graden. De maxima zullen dan ook iets lager uitvallen dan vandaag in het weekend al blijft het met 13 à 14 graden nog erg zacht voor deze tijd van het jaar en schijnt de zon nog zeer uitbundig (al zijn er i.t.t vandaag wat meer hoge wolkensluiers). 

Vooral op dinsdag en woensdag zien we een knik in de grafiek en wordt het wat frisser met meer wolken en misschien lokaal een bui, maar daarna lijkt het weer zich te herstellen en lijkt het kwik opnieuw de 15 graden te gaan opzoeken...

Zonnig en zeer zacht weer; lange droge periode

De weermodellen bevestigen de eerdere prognose dat we aan de voordeur staan van een mooie, zonnige periode waar het lentegevoel nooit veraf zal zijn.

Morgen woensdag reeds wordt het snel vrij zonnig vanaf het zuiden met maxima die stijgen naar zo'n 10 graden. Tot en met maandag aanstaande blijft het vervolgens zeer zonnig met soms nauwelijks een wolkje aan de lucht bij maxima die stijgen tot zo'n 13 à 14 graden. In de Kempen is een lokale 15 graden niet uitgesloten, zeker op vrijdag. 

Vrijdag lijkt in het algemeen de mooiste en warmste dag van de week te worden met niks dan zon en meestal maar een zwak briesje. Er staat nooit al te veel wind zodat het lentegevoel wordt versterkt. De temperatuurcurve vertoont echter een sterke zaagtandvorm, wat wil zeggen dat het 's morgens nog fris zal zijn en ook 's avonds het snel zal afkoelen. Het is 's nachts dan ook niet warmer dan een graad of 2 tot 3. Het is tenslotte ook pas midden februari en eens de zon verdwijnt, koelt de atmosfeer razendsnel af.

Het lijkt er op dat tegen volgende week dinsdag en woensdag, er even meer bewolking komt opzetten, al blijft het waarschijnlijk droog. Daarna lijkt zich een herstel in te zetten van het zonnige en zachte weer. Deze tendens is in diverse globale weermodellen te zien en dus is de kans niet te onderschatten. Het zou met andere woorden zomaar eens kunnen dat het de komende twee weken droog blijft.

Lenteweer op komst!

Na een wisselvallige episode worden de kaarten volledig opnieuw geschud. Een krachtig hogedrukgebied gaat zich immers moeien met ons weerbeeld. De eerste dagen ontwikkelt een hogedrukgebied over Frankrijk zich en deze kern schuift later deze week op naar Centraal- en later Oost-Europa. Daardoor komt een stuw op gang van zachte lucht uit het zuiden, die bovendien zeer droog wordt. Naar vrijdag en komend weekend toe wordt de zuidelijke stuw nog versterkt waardoor de zon overuren zal maken. De komende 10 dagen zal het meer dan waarschijnlijk ook droog blijven.

De eerst komende dagen wordt het overdag nog zo'n 7 à 8 graden en ontstaat er vooral na de middag stapelbewolking. Vanaf donderdag zien we dat het allemaal zachter wordt met maxima vlot boven 10 graden en bijna niks dan zon. Het kan donderdag lokaal 12 tot 13 graden worden en bij een wind die slechts zwak waait wordt het lentegevoel aangewakkerd. Ook vrijdag is het puur lenteweer bij 13 graden en niks dan zon. Tijdens het weekend wordt het lenteweer verdergezet bij maxima rond 12 à 13 graden en nauwelijks een wolkje aan de lucht. 

15 graden in zicht?

Het is nog ver, maar de globale weermodellen tonen op termijn een aanvoer van subtropische zeelucht over onze streken. Dit onder invloed van een uitzakkende  koude poel in de hoogte over de westelijke Atlantische Oceaan. Als reactie recht zich een rug op over de oostelijke Atlantische Oceaan tegen 10/11 februari met  als resultaat advectie van zeer zachte zeelucht tot over West-Europa. Het weermodel GFS laat het kwik op 850 hPa vlot stijgen richting 5-8 graden. Dit moet resulteren in maxima in de buurt van 13-14 graden en wie weet zit er een verdwaalde 15 graden tussen. 

Het moet gezegd dat het weermodel waarvan sprake optimistisch is en de andere modellen (en het ensemble van GFS) eveneens een zacht regime voorspellen, met evenwel maxima in de buurt van 10-12 graden. Ook het Europese model toont zich iets meer bescheiden al laat ook dit model oplossingen zien die voorzichtig tippen aan de grens van 15 graden naar het midden van de maand.

In het zuiden van Spanje wordt het lente in dergelijke optimistische configuratie met maxima boven 20 graden. De winter mogen we uiteraard allesbehalve afschrijven, maar het is duidelijk dat de lente traag maar zeker ontwaakt over het zuiden van Europa...

Einde winterweer nabij...zacht weer op komst.

Aan het relatief koele weer, inclusief sneeuw, komt stilaan een einde. Vannacht en morgen zaterdag kan de neerslag nog winters zijn, vooral in de Ardennen de Kempen, maar vanaf volgende week schakelen we over op een zuidwestelijke stroming met aanvoer van zachte tot zeer zachte lucht.

In vakjargon spreken we van een opgang komende westcirculatie over de Oceaan en West-Europa waarbij storingen op geregelde tijdstippen ons land aandoen. 

In concreto verschuift de Canadese troposferische vortex (die voor zeer koud weer zorgt in delen van de VS) de komende dagen in verzwakte vorm richting Oceaan waardoor de westcirculatie wordt gehangmaakt. De aangevoerde lucht wordt meer en meer subtropisch van oorsprong over West-Europa en van nachtvorst is in Vlaanderen dan ook geen sprake meer vanaf dinsdag. Overdag klimt het kwik richting een graad of 8 met soms uitschieters tot 10 graden. De wind zal daarbij steeds goed voelbaar zijn en soms kan er vrij veel regen vallen, wat goed is voor de uitgeputte watervoorraden in de grond. 

Het ziet er naar uit dat de winter niet meer terug komt voor minstens midden februari. 

Opnieuw sneeuw vannacht

Vannacht trekt er een nieuwe sneeuwzone over het land. Rond 22h vanavond bereikt een occlusie de Franse grens, nog voor middernacht bereikt de sneeuw de lijn Gent-Brussel-Luik en tegen 2h is Nederland aan de buurt. De intensiteit is niet rampzalig groot: 1 à 2 cm/h. Uiteindelijk kan er op veel plaatsen zo'n 3 à 4 cm sneeuw  verse sneeuw vallen. 

Na doortocht van de storing komen we terecht in zachtere lucht al kan het op veel plaatsen duren tot de voormiddag, alvorens het goed en wel begint te dooien. Zeker in het westen van het West- en Oost-Vlaanderen en deels Antwerpen, lijkt de koude lucht het meest aanwezig te zijn en kan de sneeuw het langs standhouden. Maar ook in de driehoek Gent-Antwerpen-Brussel kan de sneeuw de spits nog overleven.

Wordt het een dramatische ochtendspits? Ik vermoed van niet. Velen houden tegenwoordig rekening met sneeuwverwachtingen, bovendien is op een vrijdag traditioneel rustiger op de weg en tenslotte gaat het op een gezapig relatief lichte sneeuwintensiteit waar strooidiensten goed weg mee kunnen.

Neemt niet weg dat secundaire wegen, fietspaden, voetpaden etc. er morgen opnieuw gevaarlijk glad zullen bijliggen.

Opnieuw sneeuw op komst in Vlaanderen

De winter kabbelt rustig door. Aan de westflank van een depressie over het noorden van Duitsland worden talrijke buien over ons land gestuurd. In de Ardennen valt hierbij sneeuw en over de Hoge Venen zelfs veel sneeuw; er kan daar tegen vanavond zo'n 20 cm liggen.

Voor Vlaanderen is het vooral uitkijken naar dinsdagnacht en woensdag. Een kleine Franse depressie trekt net onder ons door waardoor wij in de koude lucht blijven zitten. De bijhorende neerslag echter zal ons bereiken en dit zal grotendeels onder de vorm van sneeuw zijn. Bezuiden Samber en Maas kan 5 tot lokaal 10 cm sneeuw vallen, in Vlaanderen 1 à 3 cm in het westen en centrum van het land, 2 tot lokaal 5 over het oosten. In Laag- en Midden-België zal het in de namiddag dooien waardoor het sneeuwdekje het alweer lastig zal krijgen.

De sneeuwlaag in de Hoge Venen (er ligt daar nu opnieuw zo'n 10 cm sneeuw) zal verder aandikken de komende dagen richting 25 à 30 cm. Vooral op vrijdag dooit het ook daar licht maar naar het weekend toe lijkt het daar alweer licht te blijven vriezen. Met andere woorden, vanaf morgen is wintersport daar perfect mogelijk en dat zou wel eens tot na het weekend het geval kunnen zijn.

Kil kwakkelweer

Vandaag bevinden we ons in een brede warme sector waarin zeer zachte subtropische zeelucht wordt aangevoerd en het kwik oploopt naar zo'n 9 graden. Vannacht trekt een koufront door waarachter opnieuw subpolaire lucht wordt aangevoerd in een zogenaamde valse warme sectort. Het wordt een natte zondag met regen en buien. Naar de avond toe gaat de wind ook pieken met storm op zee en heel even rukwinden tot zo'n 80 km/h en aan zee tot zo'n 90 km/h. Polaire lucht bereikt ons dan in de loop van zondagavond/nacht na de doortocht van een backbent occlusie. 

De neerslag gaat in de Ardennen dan over ins sneeuw en ook dieper landinwaarts kan er in Midden-België smeltende sneeuw vallen. Tegen maandagochtend kan er over de Hoge Venen een verse sneeuwlaag van zo'n 10 cm gevormd worden. In de loop van maandag dikt de sneeuwlaag verder aan door sneeuwbuien. Vooral over de oostelijke landshelft vallen er regelmatig winterse buien.

Ook de dagen nadien valt er regelmatig sneeuw in de Ardennen en in de loop van de week kan het sneeuwdek over de Hoge Venen verder aandikken tot zo'n 30 cm als de weermodellen het juist hebben. In Vlaanderen valt er eveneens regelmatig neerslag, al dan niet onder de vorm van buien. Het gaat om regen, maar vaak ook om smeltende sneeuw en 's nachts kan er eventueel sneeuw vallen die (tijdelijk) blijft liggen. 

In het tweede deel van de week wordt het opnieuw zachter maar het blijft ook dan wisselvallig met regelmatig regen. De straalstroom bevindt zich evenwel gans de week doorgaans bezuiden van onze contreien waardoor we ons gans de week aan de koude kant van het polaire front bevinden en van echt zacht weer geen sprake kan zijn... Kil kwakkelweer dus.

Sneeuwchaos?

Als we de media mogen geloven staan we morgen met zijn allen stil en ligt België op zijn gat.

Wat staat er nu echt op til? Wel, in concreto zal het vannacht nog eens vriezen en ook morgenochtend vriest het nog vrijwel overal. In de ochtend bereikt een vrij smal koufront de kuststreek waar het rond 7 uur kan beginnen sneeuwen. De sneeuw bereikt de drukke driehoek Antwerpen-Gent-Brussel tegen een uur of 9. Dus net na de ochtendspits, wat niet onbelangrijk is. Het zal een paar uur sneeuwen uit het sneeuwfront al is het veelal lichte sneeuwval. Uiteindelijk kan er op veel plaatsen enkele centimeter sneeuw vallen. Dat gaat meestal over zo'n 2 à 3 cm maar lokaal kan dat iets meer zijn. Geen grote hoeveelheden dus maar wetende dat alles blijft liggen in eerste instantie kan dat voor de nodige overlast zorgen, zeker op de secundaire en weinig bereden wegen.

In de namiddag gaat het licht dooien in het westen van het land en zal de sneeuw er deels smelten. De dauwpunten zijn evenwel slechts licht positief zodat niet alles waarschijnlijk zal wegsmelten. In het centrum en oostelijke deel van het land blijven de maxima evenwel rond het vriespunt schommelen en is er van smelten weinig sprake.

Tijdens de avondspits lijkt het erop dat de sneeuw over het oosten van het land is aangekomen en dus blijven de belangrijkste verkeersassen grotendeels gevrijwaard van sneeuwval op dat moment. De secundaire wegen zullen deels uiteraard nog met sneeuw bedekt zijn.

Het is nog even uitkijken naar een buiengebied dat dinsdagnacht onze kant opkomt. Bereikt deze zone ons land, dan kan het dinsdagnacht een woensdagochtend opnieuw sneeuwen in ons land, maar de modellen laten geen eenduidig beeld zien hierover en sommige late de buien over Frankrijk trekken. ALS deze buien ons land wél bereiken, kan dat voor meer overlast zorgen dan de sneeuw van morgen overdag!

Schaatsen uit het vet? Weerkaart analyse...

De weerkaarten zijn de laatste dagen best spannend te noemen. Een hogedrukblokkade in de hoogte werpt zich volgende week op ten westen van de Britse Eilanden en tegelijk zakt een hoogtelaag (cutoff low) via West-Europa naar de Middellandse Zee. Aan de grond is er bijgevolg sprake van belangrijke drukstijgingen over Scandinavië terwijl een vrij diep lagedrukgebied zich nestelt over het Middellandse Zeebekken. Hieronder volgt een beknopte bespreking van de evolutie volgens het Europese weermodel ECMWF.

Begin volgende week zie we de eerste tekenen van opbouw rug 500 hPa over de Oceaan, terwijl een hoogtelaag van IJsland begint af te zakken richting Britse Eilanden. Verbonden aan deze afzakkende hoogtedepressie is een neerslagzone verbonden die later op dinsdag ons land kan bereiken met kans op (smeltende) sneeuw.

Tegen donderdag is de hoogtedepressie (cutoff low) aangekomen over het westen van de Middellandse Zee en stagneert daar en diept verder uit. De rug over de oceaan recht zich verder op en vormt een blokkade. Door de advectie van warme lucht in de hoogte zien we de druk stijgen over de Noorse Zee.

Vrijdag reikt de rug tot Lapland en de druk over Scandinavië bouwt verder op (High). De depressie over de Middellandse Zee schuift wat op naar het oosten maar blijft diep (ca. 985 hPa). Tussen beide drukgebieden staat een vrij krachtige oostnoordoostelijke stroming met aanvoer van Continentaal Polaire Lucht (cPl). Motor van dit alles alles is duidelijk de uitgestrekte depressie boven de Middellandse Zee. We kunnen spreken van transportkou.

Zaterdag verandert er weinig, al zien we de rug afbrokkelen aan de westflank (bezuiden IJsland). Voor de Benelux heeft dit nog totaal geen invloed en stroomt er nog steeds koude landlucht binnen, aangevoerd door de uitgestrekte depressie over de Middellandse Zee.

In de hoogte kalvert de blokkade verder af, maar op grondniveau zien we nog steeds een hogedrukgordel met as ten noorden van de Lage Landen. De druk daalt wel in de kern. Er wordt nog steeds transportkou aangevoerd al zit een deel van de kou intussen ook gevangen over West-Europa.

De blokkade is begin volgende week van de weerkaarten verdwenen en de luchtdruk daalt verder ten noorden van ons land. Van een diep lagedrukgebied is intussen eveneens geen sprake meer over de Middellandse Zee. De transportkou stagneert maar blijft over onze streken aanwezig. Een duidelijke aanval van zachte zeelucht van over de Oceaan blijft uit.

Op 850 hPa zien we de transportkou ook goed op gang komen. Op donderdag zit de koude lucht in de hoogte nog ver weg. 

Door toedoen van de drukopbouw over Scandinavië zien we deze koude lucht in beweging komen.

Tegen zaterdag bereikt deze koude luchtmassa de Benelux.

Op zondag zitten we stevig ingevangen in de koude lucht uit het noordoosten.

Ondanks de stagnerende advectie van de koude lucht hebben we over onze contreien nog steeds koude bovenluchte (ca. -15gr op 850 hPa). Echt zachte lucht zit nog ver weg over de Atlantische Oceaan.

Wat dit alles betekent voor ons weer concreet? Zaterdag is het deels bewolkt maar waarschijnlijk droog. Het kwik blijft steken bij een graad of 3. Zondag eerst deels bewolkt maar in de loop van de dag wordt het zonnig. Ondanks de zon wordt het niet warmer dan 2 graden. Maandag verandert er weinig en is het veelal zonnig bij een graad of 3. Dinsdag bereikt een neerslagzone ons land, horende bij het bovengenoemde uitzakkend cutoff low, en kan en (smeltende) sneeuw vallen. het is dan veelal bewolkt. Ook woensdag is het veelal grijs maar het wordt dan droog. Het kwik haalt met moeite een graad of 2. Vanaf donderdag bereiken ons af en toe wolkenvelden afkomstig van de depressie over de Middellandse Zee maar het zou grotendeels droog moeten blijven al kan er af en toe luchte sneeuw vallen uit het soms dikke wolkendek. De wind waait dan matig uit het noordoosten en overdag blijft het licht vriezen. Mede door de wind zal het onaangenaam toeven zijn buiten. Ook tijdens het komende weekend blijft het kwik overdag het vriespunt opzoeken.

De nachten worden eveneens koud. De eerstkomende nachten dalen de minima naar een graad of -5 à -6 in Vlaanderen. Naar dinsdag en woensdag toe wordt het 's nachts iets zachter door de bewolking maar ook dan hebben we te maken met algemene nachtvorst. De rest van volgende week kan het 's nachts opnieuw stevig vriezen met minima steeds in de buurt van -6 graden.

We staan dus aan het begin van een winterse episode zonder evenwel extreme toestanden aangaande sneeuw of kou. Het is ook maar de vraag hoelang deze winterse periode zal stand houden. Er zijn signalen dat het na komend weekend opnieuw wat zachter wordt. Een echt significante opwarming lijkt geen enkel geraadpleegd globaal weermodel evenwel te berekenen, zodat de kansen op een verlenging gaaf blijven.