Het einde van de winter is nabij, de lente lonkt aan de (verre) horizon. Hét moment ook van de eerste echte tornado-golven in de VS. De koude lucht heerst nog over het noorden maar voorzichtig zoekt de warme lucht geregeld al eens de meer noordelijke regio's op. Daarbij komt dat de straalstroom deze tijd van het jaar nog ver zuidelijk gelegen is en nog krachtig is. Vaak een dodelijke cocktail!Afgelopen week was het alweer zover over diverse staten van de VS. Onderstaande kaart geeft een overzicht van het zware weer op vrijdag.
Zo zag het eruit vanuit de ruimte, een aaneenschakeling van buienclusters, 1000den km lang!...
Zo'n 100 tornado's werden door het SCP geregistreerd en er vielen daarbij nogal wat doden en gewonden. Opvallend is dat het zware weer zo ver noordelijk trok, maar dit heeft vooral te maken met de nog krachtige barokliniteit deze tijd van het jaar waardoor de dynamiek een doorslaggevende factor vormde naast de onstabiliteit. Hieronder één van de vele verslagen op Youtube....Met een eigen gegenereerde formule bereken ik met het GFS weermodel de kans op zware onweders, de Severe Weather Index (SWI). De formule is grotendeels gebaseerd op de reeds bestaande STP index van Thompson en is een combinatie van shear en onstabiliteit. Ook andere indexen, zoals de EHI wordt berekend. Hieronder de kaartjes voor het moment van de tornado's afgelopen vrijdag..
Het mag duidelijk zijn dat de indexen hun waarde hebben bewezen. Straks kunnen we deze indexen ook weer bovenhalen voor ons land want uiteraard kunnen deze indexen over gans de wereld worden gebruikt. Om een voorbeeld te geven: de kaart voor het Pukkelpop drama:
Net zoals de voorbije jaren zullen ook in de Benelux weer tientallen stormchasers de weg op gaan. Op deze website zullen de verslagen van diverse chasers opnieuw te raadplegen zijn.
Voorspellen en volgen van zware onweders is één ding, onderzoek ernaar en analyse van schade door onweer is een andere discipline. Het KMI heeft daaromtrent steeds meer knowhow, mede door het uitvoeren van diverse zgn. 'damage surveys' in ons land. Daarbij is het de bedoeling dat een onderzoeker ter plaatse gaat naar de 'plaats delict' om op basis van de (meestal windschade) na te gaan wat de oorsprong van de schade is: gewone windstoten, een tornado, ...?
Diverse verslagen zijn online te vinden, bv. de analyse na de EF4 tornado in Hautmont in 2008 nabij de Belgische grens (link) of de tornado in Dendermonde (link), ook al in 2008. Begin dit jaar verscheen ook een uitgebreide bespreking van het ongemeen zware onweer op 14 juli 2010 in ons land, in het wetenschappelijke vakblad Atmospheric Research (link).
De beelden die we gewend zijn uit de VS na doortocht van een tornado zijn vaak beklijvend maar dat het ook bij ons even erg kan zijn bewezen de tornado's reeds van Oostmalle in 1967 en Léglise in 1982. En recentelijk nog de buitengewoon zware EF4 tornado in Frankrijk op enkele kilometer van de Belgische grens. Ik ben toen, in kader van een onderzoek op het KMI, ter plaatse gegaan en kon onwaarschijnlijke beelden vastleggen van de aangerichte schade. Deze zijn te zien op onderstaande Youtube video.