tornado's in Benelux en Frankrijk

De Severe Weather Outlook berichtte gisteren reeds van kans op een lokale windhoos gisteren en zo geschiedde ook over het oosten van België en het zuidoosten van Nederland, alsook in de buurt van Metz (FR). 






Een tong met warme vochtige lucht trog over delen van de Benelux. Dit zorgde voor een matige onstabiliteit over de gebieden waar deze tong overheen trok. De tong was het breedst over het noordoosten van Frankrijk doch een smalle zone trok nog net over het oosten van België en delen van Nederland (zie hiernaast). Op zich was de onstabiliteit weinig indrukwekkend, maar des te meer de windshear, en zeker de shear in de onderste kilometer. De windsterkte tussen grond en 1 km hoogte nam toe met 25-30 knopen. 

Wat vooral van belang was, was de ongelooflijk hoge zgn. storm 'relative helicity (SRH)'. Deze parameter geeft aan hoe makkelijk een bui kan uitgroeien tot een supercell en geeft dus ook indicaties op de tornadokansen. Metingen hebben we uiteraard niet maar de modellen voorzagen in de smalle strook met onstabiliteit over het noordoosten van België waarden tussen 0 en 1 km van meer dan 400 m²/s², wat buitengewoon veel is. Bovendien was de atmosfeer in de onderste lagen extreem vochtig met wolkenbasissen van slechts 200 m. De laatste 2 parameters samen geven aan dat, in combinatie met wat onstabiliteit, de kansen op windhozen reëel zijn. De windprofielen van de radar in het zuiden van België tonen eveneens deze hoge shear en verticale windruiming (bron afbeelding: KMI).

Reden van de erg hoge SRH was de sterke windruiming in de onderste niveaus, ten gevolgde de sterk gekrompen wind aan de grond (zuidoost) en de sterke zuidwestelijke bovenwind. Dit is op onderstaande analyse tevens te zien, waar nabij de thermische vore de wind sterk gekrompen is aan de voorzijde. Achter de vore ruimt de wind snel naar zuidwest.

Wanneer we het ETA model er bij halen (bron: KMI) zien we duidelijke indicaties voor potentieel windschade.


Niet alleen de SRH01 was extreem, ook de zgn. Significant Tornado Parameter (STP) en Supercell Commposite parameter (SCP) piekten hoog in deze smalle band. De voorspelde hoogtepeilinh voor Kleine Brogel gaf eveneens een 'tornado-peiling'. Let vooral op het hodogram rechts bovenaan de afbeelding hiernaast!

Op de RADAR beelden van Belgocontrol (bron: KMI/Belgocontrol) is de supercell en rotatie te herkennen met enige moeite. De opnames zijn van 1930 lokale tijd (HA = Hasselt en LI = Luik). De RADAR bevdint zich links van de afbeelding waardoor de doppler dus een cyclonale rotatie vertoont (blauwe kleur bovenaan en rode kleur onderaan).






De resultaten bleven dus niet uit. Over Limburg, en ook in Nederland en Frankrijk werden windhozen waargenomen welke schade aanrichtten. Op basis van grove schattingen, afgaand op de beelden in de media, hadden e windhozen een kracht EF0 tot EF2 op de schaal van Fujita. Hieronder enkele video opnames welke op het net circuleren.