Een derde van de wereldbevolking in 2070 in woestijnklimaat

In deze studie wordt de klimaatproblematiek vanuit een interessant oogpunt benaderd. Niet zozeer de  gevolgen van een global warming op zich worden benaderd, maar wel de gevolgen van de opwarming in de gebieden waar van oudsher veel mensen wonen.

In de studie komt naar voor dat de meeste mensen al sinds het midden-Holoceen (pakweg 6.000 jaar geleden) zich bij voorkeur vestigen in gebieden waar de gemiddelde jaartemperatuur situeert tussen ca. 11 en 15 graden, om diverse redenen. De onderstaande grafiek (blauwe lijn) geeft inderdaad aan dat de hoogste bevolkingsdichtheid zich situeert rond 15 graden (een tweede piek rond 25 graden, vooral afkomstig van de extreme bevolkingsdichtheid in delen van India).

Wanneer men de klimatologische omstandigheden op onze aarde simuleert voor het jaar 2070, rekening houdend dat de mens de CO2-uitstoot amper reduceert (het RCP8.5 scenario van het IPCC), dan blijkt dat maar liefst één derde van de totale wereldbevolking tegen die tijd zal wonen in een klimaat met een gemiddelde jaartemperatuur van 29 graden (actueel vinden we dergelijk klimaat slechts op 0.8% van de landmassa terug, voornamelijk in woestijngebieden). Maar liefst 19% van de landoppervlakte zal dan dergelijk onherbergzaam klimaat kennen (kaart hieronder - zwarte regio's zijn huidige zones met een Tjaar boven 29 graden, het arceerde gebied is de situatie berekend voor
2070).

Wanneer de wereldbevolking blijft wonen waar ze woont, zal volgens het artikel de gemiddelde mens een klimaatwijziging ervaren die de laatste 6.000 jaar niet is voorgekomen. Deze mens zal een temperatuur ervaren van maar liefst 7.5 graden meer dan voor het industriële tijdperk (veel meer dus dan de 3 graden wereldwijde opwarming). Dit komt omdat de landmassa (mensen wonen nu eenmaal op land) veel sneller en sterker zal stijgen dan de gehele aarde op zich.

Regio's die van oudsher sterk bevolkt worden (en een gemiddelde jaartemperatuur rond 13 graden kennen) zullen binnen 50 jaar dus een gemiddelde jaartemperatuur kennen van zo'n 20 graden. Dit komt overeen met de klimaatzone van bijvoorbeeld Noord-Afrika en de Mediterrane gebieden.


Bovenstaande kaart geeft de evolutie weer tegen 2070. Rode kleur wijst op een tendens richting onaangenaam klimaat, groen richting aangenamer. Vooral grote gebieden van Noord-en centraal Afrika, maar ook het noorden van Zuid-Amerika en een brede zone van de zuidelijke USA zullen een (sterk) negatieve tendens kennen. Dichter bij de deur zijn het vooral de zuidelijke Mediterrane landen van Europa die geteisterd zullen worden. Wij krijgen dan weer een klimaat die meer neigt naar een huidig Mediterraan klimaat (actueel schommelt de gemiddelde jaartemperatuur dicht bij 12 graden - onderstaande grafiek /bron KMI).
Het is duidelijk dat de klimaatzones noordelijk opschuiven, wat uiteraard geen grote verrassing is. Bijkomend probleem is dat de verwachtte bevolkingsaangroei zich vooral zal situeren in de zuidelijke gebieden, net daar waar dus de opwarming het sterkst zal zijn.

Het spreekt voor zich dat dit grote mondiale spanningen zal creëren, waarbij men moet denken aan significante migratiestromen. Hoe de verdeling van de bevolking zal reageren op dit worst-case scenario is echter een zeer complexe aangelegenheid, besluit het artikel.