Winterweer vooruitzichten komende 3 weken

Winterweer vooruitzichten komende 3 weken - 02-12-2014

Noot vooraf: deze middellange termijn verwachting is gebaseerd op wetenschappelijk onderbouwde feiten en maakt gebruik van onder andere diverse ensemble verwachtingen van GFS en ECMWF (MT en extended forecast), alsook van de voorziene ontwikkelingen van de stratosferische 'polar vortex' (zie hier voor meer achtergrond over deze SPV). Per week wordt in % aangegeven hoe groot de kans is dat de verwachting uitkomt.

week 1 : LICHT WINTERS (90%)
week 2 : ZACHT (80%)
week 3 : ZACHT (70%)


zeer zacht:
geen vorst noch winterse neerslag en maxima in Vlaanderen boven 8 °C.
zacht:
nauwelijks tot geen vorst noch winterse neerslag. Maxima in Vlaanderen veelal tussen 4 en 7 °C.
licht winters: 
af en toe kans op nachtvorst en slechts zeer occasioneel eventueel een ijsdag, occasioneel wat sneeuw in Vlaanderen mogelijk. Maxima in Vlaanderen veelal tussen 1 en 4 °C.
winters:
dikwijls nachtvorst en reële kans op enkele ijsdagen, eventuele neerslag die valt is vaak winters van aard (sneeuw, ijzel)
Maxima in Vlaanderen veelal tussen -2 en +2 °C. 
zeer winters:
quasi continue (matige tot strenge) nachtvorst en vaak ook overdag vrieskou. Er valt bij momenten (significante) sneeuwval. Maxima in Vlaanderen veelal onder 0 °C. 

Onderbouw:

De weerkaarten tonen een duidelijke evolutie naar een meer klassiek patroon. De hogedruk over het westen van Rusland verdwijnt nu vrij snel van de weerkaarten en nabij IJsland tonen de weerkaarten op termijn een sterke depressieactiviteit. Hogedruk gaat zich positioneren te westen van het Iberisch Schiereiland. Het is duidelijk dat we op die manier het continentale karakter van de stroming verliezen en hiermee ook de te benedengemiddelde temperaturen.

Maar deze week hebben we voorlopig nog te maken met een 'licht winters' weertype. Dit vooral omdat het Russische hogedruk, met de steun van een lagedrukgebied over het Middellandse Zeegebied, traag maar gestaag koude lucht heeft doen binnensluipen tot over de Benelux, en dit vooral in de grenslaag onder een krachtige inversie. We hebben dus deels te maken met transportkou maar vooral van grenslaagkou onder de dikke stratuslaag die ons reeds dagen bedekt. Door de aanwakkerende wind uit noordoost zal een portie koudere lucht, nu over het noorden van Duitsland, morgen woensdag België bereiken waardoor het dieptepunt van de kou wordt verwacht met maxima nauwelijks boven het vriespunt! Daarna wordt het gestaag zachter omdat de bel met koudste lucht westwaarts wordt gestuwd.

Vanaf vrijdag en zeker naar het weekend toe, en volgende week, wordt de stroming maritiem en meer zonaal van aard. Het kwik zal dan eerder schommelen rond de normale waarden voor de tijd van het jaar en dat is dan een graad of 6 à 7 overdag en rond of iets boven het vriespunt 's nachts. De kansen op regen nemen toe en ook de wind toont een duidelijk stijgende lijn in de loop van volgende week.

Ook in week 3 (pakweg 15-25 december) lijkt zich geen echt winterweer in te zetten. De T850 lijkt te schommelen tussen 0 en -5° zodat de kans op zacht weer of hoogstens 'licht winters' weer vrij groot is. De kansen op zeer zacht weer met maxima richting 10 graden lijken erg klein, daarvoor is onder meer de stroming niet zuidelijk genoeg. De clusterverwachting van ECMWF geeft vanaf volgende week op 500 hPa een continue een zwakke rug over het oosten van de Atlantische Oceaan en een meer uitgesproken trog over Centraal/Oost-Europa. Wij bevinden ons gemiddeld in een  noordwestelijke hoogtestroming met aanvoer van subpolaire luchtmassa's met bijhorende seizoensnormale temperaturen en eveneens inherente verstoorde lucht.

De evolutie van de stratosferisch polar front (SPV) is evenmin gunstig voor stijgende kansen op winters weer. Actueel vertoont de SPV nog enigszins een wave-2 configuratie maar dit degradeert snel richting een wave-1 fase en uiteindelijk een vrij strak circulair patroon. M.a.w. de SPV herwint aan sterkte en van een nakende 'stratospheric sudden warming' (SSW) is voorlopig geen sprake (zie GFS kaarten voor 10 hPa hieronder). 


Nu, erg verwonderlijk is dit niet want die komen doorgaans pas voor in de periode tussen eind december en midden februari, als ze al komen. Ik wil wel benadrukken dat koudegolven perfect kunnen zonder SSW, bewijze de koudegolf twee weken terug over delen van de VS.

Alles samen lijken de kansen op winters weer tot 20-25 december beperkt te blijven.