Tornado outbreak van 20 oktober jl.

Gisteren was er sprake van vermoedelijk 3 tornado's in de Benelux en vlak daarbij. Een eerste kwam voor over Nederland in de buurt van Drunen/Elsthout. Even later werd schade aangericht in de buurt van Bailleulin het noorden van Frankrijk vlakbij de Belgische grens, welke mogelijk ook veroorzaakt werd door een hoos, en daarna trok vermoedelijk een derde hoos over de streek van Gits/Hooglede in West-Vlaanderen.

De schade bleef, afgaande op de beelden in de media, eerder beperkt en doen denken aan windhozen van het type EF0/EF1 op de schaal van Fujita. Onderzoek ter plaatse moet uitsluitsel geven, ondergetekende doet op dinsdag een onderzoek ter plaatse in naam van het KMI.

De radar van Zaventem (bron: KMI/Belgocontrol) toont de supercell over het zuiden van Nederland. 


Ook de supercell over West-Vlaanderen is goed herkenbaar op de radarbeelden.


Telkens werd de windschade veroorzaakt door een zgn. 'low topped supercell'. De term supercell staat voor het feit dat de stijgstroom in de onweersbui roteert. De oorzaak daarvan is complex maar heeft veel te maken met de windshering in de atmosfeer, in dit geval vooral de sterke windtoename met de hoogte en de nabijheid van een sterke straalstroom.

De termen 'low topped ' geven aan dat de toppen van de supercell niet zo hoog uitgroeien dan klassieke zomerse supercells. Dit type supercell komt bij ons vooral voor in situaties met met relatief lage onstabiliteit maar hoge shear, zgn.  "High Shear/Low CAPE" situaties. Vooral de periode oktober-maart is daar gunstig voor. De meeste windhozen worden in de Lage Landen veroorzaakt door dit type onweer. Het is m.a.w helemaal niet zo dat (zware) windhozen vooral voorkomen in de zomer wanneer het warm en onstabiel is. In zo'n situaties is in onze regio dan vaak voldoende onstabiliteit maar weinig windshear.

Voor supercells/windhozen is veel shear onmisbaar. Dus beter veel shear en weinig CAPE dan omgekeerd.

Het gevaar gisteren werd door door de severe weather outlook goed voorzien, met expliciete vermelding van kansen op low topped supercells. Door het gebruik van specifieke weerparameters berekend door weermodellen kunnen situaties worden voorzien waarbij deze onweersbuien meer kans maken dan anders. Hieronder enkele weerkaarten berekend door het GFS weermodel. De windshear is duidelijk nadrukkelijk aanwezig, in combinatie met een zekere aanwezigheid van onstabiliteit.





Voor morgen dinsdag dient er zich opnieuw een potentieel gevaarlijke situatie aan over de oostelijke regio's maar dit dient te worden opgevolgd. Op deze link kan u eventuele waarschuwingen raadplegen.