Nu de blokkerende hoogterug traag maar zeker opschuift naar het oosten, kan de vochtige en relatief warme oceaanlucht stilaan het continent verder doordringen. Gisteren lukte dit reeds over delen van Portugal, vandaag is het westen van Frankrijk aan de beurt. De Airmass RGB opname hiernaast toont een mooi voorbeeld van een onweeruitbarsting over noordelijke Portugal/Spanje door algehele lifting aan de voorzijde van de naderende depressie. Het koufront is op dit beeld zichtbaar over Portugal en de onweersbuien ontwikkelen zich in de prefrontale warme luchtmassa. Door de naderende depressie en bijhorende uitgesproken hoogtetrog loopt de wind in de hoogte (en windshear) hoog op en dit is te herkennen aan het langgerekte karakter van de onweersplukken (witte stippen op het beeld). Best een agressief plaatje dit waarbij supercells perfect thuis horen...
Ik heb hieronder enkele GFS kaarten geplaatst van eigen makelij waarop de voornaamste parameters zijn samengebracht (ingredient based concept) als het om onweer gaat en de potentiële hevigheid ervan.
Een belangrijke composiet is deze hieronder waarop de absolute vochtigheid is weergegeven in de onderste 500m (gem. mengverhouding in g/kg) met groene lijnen. Vochtige gebieden zijn groen ingekleurd. Over de Lage Landen is het morgennamiddag nog kurkdroog met waarden onder 9 g/kg. In het westen van Frankrijk is dit al ruim 12 g/kg. Een tweede essentiële parameter is de voorwaardelijke onstabiliteit welke is weergegeven met streeplijnen (zwart voor lage waarden, rood voor onstabiele waarden). De blauwe lijnen tenslotte zijn de hoogtelijnen op 700 hPa. Waar de CAPE 1000 J/kg haalt, is een punt-streeplijn ingetekend in paars. De kaart toont de advectie van voorwaardelijk onstabiele lucht uit het Iberisch Schiereiland met waarden tussen 500 en 850 hPa rond 7°/km. Erg veel is dit niet maar vanaf 6.5° spreken we toch van een onstabiele configuratie, los van het aanwezige vocht en dus bijhorende eventuele CAPE. Beide staan dus los van elkaar en dat wordt vaak vergeten. In dit geval is de onderste luchtlaag vrij vochtig wat resulteert in een CAPE tussen 1000 en 1500 J/kg in westelijk Frankrijk.
Onderstaande kaart geeft de CAPE weer alsook de stroming op 500 hPa (grijze windsymbolen). Deze weergave laat in één oogopslag zien waar überhaupt zwaar weer mogelijk is, en vooral 'waar niet', een zeer lokale uitzondering daargelaten. Waar de stroming in de middelbare niveaus zwak is, moet men niet meteen rekening houden met grootschalige problemen door onweer. De 06km shear is tevens aangegeven met de rode (>20m/s) en paarse lijn (>28m/s). De 20m/s treshold is een goed richtgetal om gebieden aan te geven waar de kansen op organisatie sterk toenemen. De gele ingekleurde gebieden zijn zones waar de CAPE en shear voldoende groot zijn en tevens samenvallen (CAPE>1000 en 06km shear >16m/s).
Onderstaande kaart toont de waarde van een samengestelde index waarin zowel shear, onstabiliteit als CIN aanwezig zijn. Hoge waarden duiden op verhoogde kansen op zwaar onweer, vooral aangaande hagel en windschade.
De configuratie lijkt fel op een spaanse pluim en de peilingen van
Bordeaux (3/10-00z) laat inderdaad een Elevated Mixing layer (EML) zien,
karakteristiek voor een Spaanse Pluim. De EML is op de peiling te herkennen aan de sterke lapse rate tussen 950 en 450 hPa en de droge luchtlaag (gemengde luchtlaag) tussen 950 en 850 hPa). Let op deze peiling trouwens op de sterke hoogtewind en sterke windruiming met de hoogte.
De Spaanse pluim zal echter nauwelijks tot over de Lage landen reiken morgen en bovendien komt de meest onstabiele lucht aan tegen donderdagnacht. Ik verwacht bijgevolg bij ons niet meteen erg grote problemen al is hoogteonweer zeer zeker mogelijk. Ook kan er een flinke plens water vallen vlak voor het koufront in de prefrontale TE850 tong, getuige ook onderstaand PW kaartje waarbij de potentiële verticale waterinhoud oploopt naar een best aardige 40 mm!
