windhozen over België ??

Vandaag werd zoals elkeen intussen weet lokaal ravage aangericht door onweersbuien. De wind haalde pieken boven 100 km/h, afgaande op de schade. Vraag welke zich dan altijd stelt is : windhoos of niet.

Ondanks dat de media dit vraagstuk vanmorgen al lang hadden opgelost, moeten wij meteorologen helaas het antwoord nog even schuldig blijven. Eerst moeten alle gegevens worden verwerkt en moeten de radarbeelden grondig worden bestudeerd.

Ikzelf ging tevens ter plaatse in Oosterzele om een zgn. 'damage survey' uit te voeren. Immers, de schade vertelt vaak veel. Ook deze gegevens dienen nog te worden verwerkt. Feit is dat de radarbeelden een zgn. bow echo lieten zien, trekkende van West-Vlaanderen tot over Oost-Vlaanderen. Twee maal haalde de wind bij deze bow echo zwaar uit, bij Meulebeke en in Oosterzele. In de laatste gemeente ging het om een strook van ca. 2 km land en amper 50-70m breed. Doch dit is geen bewijs voor een windhoos. Ook valwinden, horende bij een bow echo kunnen een smal schadespoor veroorzaken, omdat zo'n bow echo snel voortbeweegt en de schade dus langgerekt zal zijn. 

Er is ook nog wel meer tussen een klassieke 'windhoos' en een gewone 'valwind'. Bookend vortices bijvoorbeeld, welke zich kunnen voordoen aan de achterzijde van een bow echo, kunnen lokaal eveneens extra veel schade veroorzaken. Net bezuiden het 'hoofd' van zo'n bow echo (zie afbeelding hierboven, meest noordelijke cel) wordt de wind immers aangewakkerd en wanneer deze wind door verticale bewegingen naar beneden komt, zal dit uiteraard een strook opleveren met extra veel schade. Voor de kenners: de rear inflow jet wordt in dat gebied aangewakkerd en valt daarna pardoes naar beneden, met soms een snelheid tegen 200 km/h of meer!

Dergelijk zware valwinden/hozen zijn geenszins typisch een zomerfenomeen zoals vandaag werd beweerd in de media. Bij ons komen ze vaak voor in de winter en herfst, in de linker uitgang van een sterke straalstroom. Dit was nu niet anders. Recente voorbeelden waren de bow echo van 21 januari en 5 februari 2008, alsook de bow echo van 18 augustus 2011 (Pukkelpop).

Voorlopig dienen dus alle opties te worden weerhouden...