December kende reeds een flink tekort aan zonneschijn en we zijn het nieuwe jaar zeker niet veel beter gestart. De vele wolken van december hadden we te danken aan de vele storingen en depressies, maar de huidige wolken zijn een gevolg van een hogedrukgebied. Vreemd? Nee, niet echt. Ondanks de hogedruk moeten we ook de komende dagen op de tanden bijten en aankijken tegen een sombere hemel.
De reden van het grijze weer is dat het hogedrukgebied zorgt voor daalbewegingen en zo zorgt voor subsidentie opwarming. Namelijk, door dat dalen wordt de lucht opgewarmd omdat deze terecht komt in de lagere lagen van de atmosfeer waar de luchtdruk per definitie hoger is dan op hogere hoogtes. Net zoals bij een werkende fietspomp zal de lucht onder invloed van de hogere luchtdruk opwarmen. Op geringe hoogte zien we dan ook een warme luchtlaag nabij de hogedrukcel. Door de compressie gaat de relatieve luchtvochtigheid ook sterk dalen, immers, de hoeveelheid vocht (absoluut) in de lucht blijft hetzelfde maar de lucht kan door de opwarming eenvoudigweg meer vocht opnemen als waterdamp waardoor dus logischerwijs de relatieve vochtigheid zakt.
Zo krijgen we dus een situatie waarbij een warme luchtlaag zich beving boven een koudere luchtlaag nabij het aardoppervlak. Dit is de alomgevreesde subsidentie-inversie. In de koude wintermaanden loopt deze situatie vaak slecht af omdat onder de inversie veel vocht gevangen zit. In de zomer slaagt de zon en de hogere temperaturen er wel in dit vocht te verdampen, maar in de koude maanden lukt dit niet, de zon is gewoon nog te zwak. Het vocht kan ook niet weg want zit gevangen onder de inversie. Door de positie van de hogedrukcel, namelijk bezuiden de Lage Landen, is er ook nog eens een aanvoer van vochtige zeelucht in de onderste luchtlagen, waardoor er zelfs steeds opnieuw vocht wordt aangevoerd.
De komende dagen komt de hogedrukkern nog dichter bij ons te liggen en zien we de inversie, thans rond 1500m, zakken naar slechts enkele 100den meter boven zeeniveau. Met een beetje geluk kunnen de toppen van de Ardennen daar in het weekend van profiteren wanneer zij dan boven deze inversie terecht komen in de drogere lucht. Maar zeker is dit geenszins. Voor de lagere gebieden is er tot begin volgende week echter weinig hoop op zon. Erg gezond is de situatie overigens niet want door de zwakke stroming blijft de vuile lucht onder de inversie gevangen en kan deze zich niet mengen met de hogere luchtlagen waardoor deze dan verdund zou worden. Echter, de stroming is westelijk waardoor het met de vervuilde lucht nog wel kan meevallen. Als de luchtstroming oostelijk was geweest, zou de aangevoerde lucht pas echt ongezond zijn geweest.
Goed is wel dat de hogedruk regenzones op afstand houdt en de doorweekte bodem even wat kan bekomen. Daarnaast blijft het erg zacht met maxima vandaag wederom tot 11 graden. Ook de nachten blijven opvallend zacht met in Vlaanderen tot midden volgende week geen nachtvorst.