bijzondere nazomerse periode

Een late nazomerperiode is niet echt abnormaal te noemen, en temperaturen boven 20 worden nog wel eens gehaald eind oktober. Maar dit keer swingen de waarden toch wel de pan uit met gisteren een maximum van 24.5° in Ukkel, bijna een zomerse dag dus! 

De oorzaak moet gezocht worden in verschillende factoren, te beginnen met de sterke zuidelijke aanvoer van lucht uit noordelijk Afrika eind vorige week waarbij zoals u weet een pak Saharrazand onze kant werd uitgewaaid. Deze luchtmassa, met waarden op 850 hPa van 15°, stagneerde vervolgens door hogedrukopbouw in de hoogte en wanneer de zon er vervolgens doorkwam tijdens het weekend en begin deze week, kon het kwik vrijuit gaan naar zowat ongeziene waarden voor deze periode van het jaar. Bovendien zorgt een gesloten kern van hoge druk op 500 hPa voor erg warme lucht in de hoogte en daarbij horende sterke subsidentie waardoor de lucht uitdroogt en tevens adiabatisch opwarmt. De hoogtewaarden op 500 hPa halen zomerse waarden boven 580dam! De scherpe inversie, met op 500m nog waarden tot 20°, zorgt tevens voor zeer hoge maxima over de Ardense toppen waar vandaag lokaal 22° werd gehaald. Ook elders werd in Vlaanderen ruim 22° gehaald. 
Dit is zo'n 9° warmer dan de normale waarde. Des te opvallend is de temperatuursduik eind deze week, waarna we uitkomen bij maxima van zo'n 4° 'onder' de normale waarde. De aangevoerde lucht komend weekend is rechtstreeks polair van oorsprong en het bijhorend koufront geeft een wel erg markante temperatuursgradiënt aan met ten zuiden een temperatuur op 850 hPa van 10° en benoorden waarden onder 0°. Wanneer we de temperatuursduik bekijken tussen nu en vrijdag, dan zien we een bijna ongezien scherpe duik van +15° vandaag naar -5° vrijdag, een duik van maar liefst 20°. Onderstaande EPS grafiek van GFS is er dan ook één om te bewaren...


Vooral noordelijk Europa zal deze eerste echte koudepiek goed voelen met sneeuw van betekenis en bijna permanente vorst. De noordflanken van de Alpen krijgen later op vrijdag en vrijdagnacht een laag sneeuw over zich welke kan oplopen tot 20 à 30 cm. Wij zullen het tegen zaterdag moeten doen die zo'n 14 graden lager liggen dan vandaag!