Squall line

Afgelopen maandag trok een onweercomplex over de Lage landen. De RADAR toonde duidelijk de structuur van een "squall line", een onweercomplex waarbij de onweercellen langs een lijn zijn georganiseerd. Typisch voor dit type onweer is de vrij snelle voortbeweging en windstoten bij doortocht van dergelijke lijn. Ook typisch is de zogenaamde 'shelf cloud' aan de voorzijde van de squall line, net aan de voorzijde van de slagregens. Hieronder een mooie opname bij doortocht van het onweer...

foto : Erwin Klein (genomen tussen Hamminkeln en Dingden)

Onder andere in het oosten van België in de omgeving van Maaseik maakte de media (zoals gewoonlijk) gewag van windhozen maar dit lijkt weinig waarschijnlijk. Windhozen bij squall lines komen weinig voor en veel waarschijnlijker is de windschade afkomstig van valwinden. Deze valwinden komen op zich langs gans de lijn voor, maar lokaal op de lijn kunnen deze valwinden (downbursts) extra fel toeslaan, vooral op plaatsen waar deuken aanwezig zijn om de lijn. Daar zijn vaak zgn. 'mesovortices' aanwezig, horizontale wervelingen in de hoogte waardoor wind op hoogte zeer lokaal bij deze werveling toeneemt. Door de reeds aanwezige valwinden wordt deze extra sterke wind in de hoogte deels naar de grond getrokken met dus zeer lokaal een extra krachtig gebied met rukwinden.

De radar van het KMI/Belgocontrol toont mooi de lijnvorm van het onweer met daarin diverse 'deuken'. Hieronder zijn de mogelijke vortices omringd met rood...


We zien dat de squall line ook nog eens gebogen was waarbij het 'hoofd' van de squall line zich bevindt nabij het centrum van België. Dat komt omdat daar een kern van een kleine depressie overtrok. Net de combinatie van deze kleine depressie aan de grond en de strakke zuidwestelijke hoogtestroming zorgde voor een erg sterke windshearing met de hoogte, zowel wat windsnelheid als windrichting betreft. In combinatie met de matige onstabiliteit in de oostelijke regio's gaf dit aanleiding tot de ontwikkeling van dergelijk goed georganiseerd onweersysteem. Onderstaande twee kaartjes van het ETA model (bron KMI) geven goed weer hoe in een geconcentreerde zone de onstabiliteit en windshear samenvielen en een gunstige situatie creëerden voor zware onweerscellen met potentiële windschade.