De "Russische Beer", misschien heeft u er nog nooit van gehoord of misschien pas de laatste dagen in de media...maar wat bedoelt me er mee?Wel, hoe het etymologisch precies zit zou ik niet weten maar in de meteo wordt daarmee bedoeld het enorme koudereservoir over Siberië in de winter. daar is het overdag zo'n -20 graden en 's nachts makkelijk -30°. In normale omstandigheden blijft deze koude luchtmassa ver uit de buurt. De luchtmassa daar kan zo sterk afkoelen door zijn continentale karakter en de verre afwezigheid van warme zeewaters (zie gele kruis op onderstaande kaart) . Maar af en toe wordt de luchtdrukverdeling op de Euro-Aziatische weerkaart zo gunstig dat deze luchtmassa in beweging komt in retrograde zin (ttz., tegen de gangbare westelijke stroming is, dus westwaarts). Dan wordt het spannend. In veel gevallen, als dat al gebeurt, stagneert deze luch
tsoort ergens over het westen van Rusland of tot over Oost-Europa. Maar als de stroming sterk genoeg is, dan kan deze arctische continentale lucht tot over West-Europa spoelen. Zeker als er onderweg een sneeuwdek ligt, dan warmt deze luchtmassa bovendien maar weinig op...Wanneer deze luchtmassa onze richting opkomt, dan zeggen we dat "de Russische Beer", voor de vrienden: "de Beer" los is. Hij is als het ware ontsnapt uit zijn veilige kooi...
Hieronder is een animatie te zien van de westwaartse progressie van die Beer waarbij ik de temperatuur op zo'n 1500 m heb genomen om het 'koudekarakter" van de luchtmassa te illustreren. U merkt hoe snel dit kan gaan en dat de temperatuur op die hoogte tot -20 of zelfs -25° zakt en eens bij ons aangekomen, deze temperatuur nog steeds opzienbarende waarden laat optekenen van -18°.
Kijken we naar de actuele temperatuur van deze middag in het brongebied, nl. in Rusland, dan zien we nu al middagtemperaturen bij -20°. Dus dat belooft!
Nog verder richting Siberië zien we temperaturen tot -30° en lager. Uit deze kaart leren we ook dat de transportband voor deze koude lucht wordt gegenereerd dankzij de samenwerking van het zeer krachtige hogedrukgebied Cooper en de depressie Ines over het Middellands Zee gebied. Doordat deze lucht van ver komt en wordt aangevoerd spreken we in zo'n geval ook van "transportkou". Echt koudegolven starten altijd met zo'n transportkou. Van nature uit zijn anders dergelijk lage temperaturen bij ons niet mogelijk, toch zeker niet overdag bij een stralende zon.
