weertrend voor de komende 3 weken

Winterweer vooruitzichten komende 3 weken - 23-12-2014 tot 11-01-2015

Noot vooraf: deze middellange termijn verwachting is gebaseerd op wetenschappelijk onderbouwde feiten en maakt gebruik van onder andere diverse ensemble verwachtingen van GFS en ECMWF (MT en extended forecast), alsook van de voorziene ontwikkelingen van de stratosferische 'polar vortex' (zie hier voor meer achtergrond over deze SPV). Per week wordt in % aangegeven hoe groot de kans is dat de verwachting uitkomt.

week 1 : ZEER ZACHT (90%) --> LICHT WINTERS (90%)
week 2 : LICHT WINTERS (80%)
week 3 : LICHT WINTERS (60%)


zeer zacht:
geen vorst noch winterse neerslag en maxima in Vlaanderen boven 8 °C.
zacht:
nauwelijks tot geen vorst noch winterse neerslag in Vlaanderen. Maxima in Vlaanderen veelal tussen 4 en 7 °C.
licht winters: 
af en toe kans op nachtvorst en slechts zeer occasioneel eventueel een ijsdag, occasioneel wat sneeuw in Vlaanderen mogelijk. Maxima in Vlaanderen veelal tussen 1 en 4 °C.
winters:
dikwijls nachtvorst en reële kans op enkele ijsdagen, eventuele neerslag die valt is vaak winters van aard (sneeuw, ijzel)
Maxima in Vlaanderen veelal tussen -2 en +2 °C. 
zeer winters:
quasi continue (matige tot strenge) nachtvorst en vaak ook overdag vrieskou. Er valt bij momenten (significante) sneeuwval. Maxima in Vlaanderen veelal onder 0 °C. 

Onderbouw:

Laten we er voor de komende 10 dagen het panel bijnemen van het ECMWF ensemble. Op deze termijn is dit ensemble erg gelijklopend met GFS en dus representatief. Wat meteen opvalt, en wat ook el dagen in de EPS verwachting te zien is, is dat de hoogtestroming meer en meer gaat golven. Maar we zien ook dat het in onze omgeving nooit tot een blokkade komt. Ook zien we de koude poel op 500 hPa verhuizen van Scandinavië richting Canada, waar die in november ook reeds aanwezig was. Dit opent ruimte over Europa voor hogedrukimpulsen en op dit panel zien we dan ook hogedruk over West-Europa, zich geleidelijk verplaatstend richting Oost-Europa. Het mag duidelijk zijn dat dit geen kaarten zijn waar een winterliefhebber op zit te wachten.


Het veranderende hoogtepatroon is ook goed te zien op onderstaande 2 kaarten (GFS), met 192 uur verschil tussen beide. Op de actuele kaart (boven) zien we een vrij zonaal patroon over de Oceaan en over het algemeen weinig uitgesproken Rossby golven. Tegen Nieuwjaar echter zien we een sterkere Rossby activiteit met troggen over Azië en Noord-Amerika, en ruggen over o.a de westkust van Noord-Amerika en Europa. Maar ook hier is duidelijk: van blokkades geen sprake!



Wat het ensemble betreft lijkt de situatie voor de komende 10 dagen vrij eenduidig. Echter, wat nog wel vaker het geval is voor de winterperiode, zitten de gevolgen voor het uiteindelijke 'weer' zich in de details. Vooral ook de exacte drukverdeling aan de grond. En daar lopen GFS en ECMWF nogal uiteen. Ik acht de evolutie van ECMWF het meest waarschijnlijk en volg daarom dit scenario. Ook al omdat de 'koude' deterministische oplossing (welke volledig uit de pas liep tov de mediaan het intussen heeft gehaald). Hierin zien we dat een hoogtetrog uitzakt over Europa tegen begin volgende week en daarmee gekoppeld trekt een grondlaag richting Middellandse Zee. Hogedruk bouwt zich op over de Oceaan en trekt vervolgens richting Britse Eilanden en Noordzee. het vervolg van dit hogedrukgebied is cruciaal. In dit scenario komt de kern ergens bij de Benelux te liggen en later trekt het naar Oost-Europa. Wat we hierbij kunnen verwachten, en wat ook de EPS grafiek hieronder laat zien, is een belangrijke afkoeling door wat transportkou begin volgende week. 

Echt koud is de aangevoerde lucht echter niet. Daarvoor is de advectie te kortstondig en niet sterk genoeg. Vanaf midden volgende week stopt die transport en blijft deze relatief koude lucht bij de kern stagneren over onze omgeving. Dit is dus een zeer gelijkaardige situatie van enkele weken terug.


Uiteindelijk zal deze evolutie leiden tot enkele dagen koeler weer met overdag waarschijnlijk wel net positieve temperaturen en 's nachts lichte tot lokaal soms matige vrieskou. Wat het weerbeeld zelf betreft zal vooral de hoeveelheid zon de onbekende factor zijn. Voorts is de kans op winterse neerslag vooral tijdens het weekend aanwezig, met on de hogere gebieden sneeuwval (in de Alpen op zondag sneeuw).



Voor de periode daarna (eerste week van het nieuwe jaar en ietwat daarna) kan weinig met veel zekerheid gezegd worden. Er lijkt evenwel een lichte voorkeur te bestaan voor een zachter scenario met over de Oceaan een zonaal regime.

Wat de SPV betreft is er de komende 10 dagen sprake van een opwarming (wave1) waarbij we de jet zien afnemen van 60 m/s naar zo'n 20 m/s. De opwarming zou echter maar goed en wel aanwezig zijn tegen de jaarwisseling en dus voor pakweg 10 januari hoeven we daarvan geen merkbaar gevolg van verwachten in de troposfeer. Bovendien is het verre van een krachtige SSW (type wave 2/spliting) en wordt in de verwachting de jet niet retrograad. Dus ik hou daar voorlopig maar weinig rekening mee. Maar het is duidelijk, en dat is hieronder goed te zien in de 10 daagse evolutie op 10 hPa van GFS, dat de SPV het zwaar te verduren krijgt...