Saharazand

Zo erg vaak komt het niet vaak maar abnormaal is het ook weer niet.

Wanneer de stroming langduring zuidelijk is en sterk genoeg waait in de hoogte kan het wel gebeuren dat zand uit de woestijngebieden over Noordelijk Afrika, meer specifiek Saharazand, de landen bereikt over westelijk Europa. Saharazand is niet te vergelijken met de relatief dikke zandkorrels aan onze kusten, Saharazand is uiterst fijn (stof) en wordt dus makkelijk door de wind opgewaaid. 

Vaak gaat dit onopgemerkt voorbij en zijn de concentraties niet zo groot. Maar wanneer de hoeveelheid zand belangrijk wordt en er dan ook nog eens regen valt, dan is het een ander verhaal. Reeds op donderdag werd van deze zandwolk melding gemaakt om een andere blog van mij.

Met de huidige satellieten zijn zaken zoals zand en stof apart te detecteren, zoals op onderstaande reeks te zien is van de MET9 satelliet van Meteosat. Het zand is zichtbaar als een felle magenta kleur.

De eerste tekenen van de omvangrijke maar dense zandwolk tijdens donderdagavond, en wordt opgepikt vanuit het noordoosten van Marokko. De wolk aait tegen die tijd ook al de oostkust van Spanje.


Vervolgens waaiert de stof/zandwolk uit over Frankrijk, al wordt het zicht hierop verstoord door de vele hoge en middelhoge bewolking (rode en okerkleur op het satellietbeeld) 


Tegen vrijdagmorgen bereikt de wolk het zuidoosten van de Benelux en even later wordt zowat gans België bedekt door de wolk (beeld van 11utc).



Door de sterke stroming wordt de wolk tegen vrijdagavond al verdreven naar het noorden van Duitsland.


De zuidelijke stroming op hogere niveaus werd veroorzaakt door een persistente en uitgesproken hoogtetrog west van het Europese continent. Vooral door de duur van de stroming en de kracht ervan in de hoogte (let op het feit dat de isohypsen op 850 hPa over West-Europa erg dicht op elkaar liggen) was favoriet voor de advectie van het zand en tevens zeer zachte subtropische lucht uit dezelfde regionen, nl. Noord-Afrika.


De door GFS berekende trajecten op 850 hPa (ca. 1500m hoogte) tonen mooi aan dat de naar ons aangevoerde lucht (blauw lijn) vanuit het grensgebied komt van Marokko en Algerije. 

 Donderdag overdag zien we in de simulatie van het GFS model veel wind staan over het noordoosten van Marokko, aan de voorzijde van de diep uitgezakte hoogtetrog. Er staat tegen de middag een wind van zo'n 25 knopen wat best veel is aldaar. Dit ligt aan de basis van het vele zand in de hogere luchtlagen.

Doordat er in de zuidelijke stroom tevens nog regenzones bevonden werd het zand ook nog eens uitgewassen uit de lucht, dus het zand in de lucht werd met de regendruppels naar beneden gehaald en net dat was goed te zien op o.a. wagens.

Voor de komende dagen kan er nog wel wat zand naar onze contreien worden aangevoerd maar dit zal toch veel minder uitgesproken zijn dan gisteren vrijdag omdat de toevoer van stof uit Noord-Afrika veel beperkter zal zijn en bovendien de stroming minder zuidelijk en minder krachtig zal worden...

Karim Hamid