Leve de online weerberichten...of toch niet helemaal?

Op het wereldwijde internet kan en mag zowat iedereen alls verkondigen en doen. Zo ook in de wereld van het weer. Zo zijn er ontelbare sites waar weerberichten verschijnen waarvan geen kat weet welke de bron is of hoe deze weersverwachting tot stand is gekomen. Ook is zelden bekend of de opsteller daar wel bekwaam voor is.

Om nu een voorbeeld te geven van een tekst van de heer Piet Paulusma, in Nederland wel bekend als één van de zovele "weermannen"..

De tekst van vandaag op zijn site luidt...

" Zomerstorm en veel regen

Het komende weekend staat in het teken van een zomerstorm en veel regen. Ik heb al eerder aangegeven dat wij onze eigen moesson zouden krijgen. De meeste regen valt in het weekend met een totaal van ongeveer 30 tot 40 mm. Plaatselijk kan nog meer regen vallen. De regen wordt onderbroken door een paar droge perioden. Wij krijgen in de nacht van vrijdag op zaterdag en zaterdag overdag ook nog te maken met een zomerstorm. Zo komt er zaterdag een krachtige tot harde zuidwest tot westenwind te staan. In de kustgebieden en op de Wadden mogelijk storm(achtig), kracht 8 tot mogelijk 9! Zondag staat er een krachtige westenwind. Waarschuwing: ik kom dan ook met een serieuze waarschuwing voor verkeer, watersport en organisaties van buienactiviteiten: in de nacht van vrijdag op zaterdag en zaterdag overdag kans op een zomerstorm en (zware) windstoten, veel regen en matig of slecht zicht! "

Ten eerste wordt gewag gemaakt van een nakende "zomerstorm". Als dat woord al zou bestaan, dan nog was het uiteraard flink overroepen want de modellen geven voor zaterdag op de kusten hoogstens een 7 beaufort wat helemaal niet uitzonderlijk veel is. En als het al meer zal zijn, dan wordt het een krappe 8, maar om daar meteen een mogelijke 9 (= stormkracht) van te maken, dat is al te makkelijk.

Ten tweede, waarom spreken van een moesson? Dit is een term welke gebruikt wordt voor een typisch terugkerend klimatologisch circulatiepatroon in bepaalde gebieden van de wereld. Dit zomaar extrapoleren heeft geen zin. En ja, ik weet het, soms wordt gesproken van een Europese moesson, maar als men dat al zou willen doen, dan kan dat enkel in de volle zomer, wanneer het land goed opwarmt en er een persistent gebied van lagedrukgebied delen van het continent bedekken. Maar in feite kan je deze term in Europa niet gebruiken.

Tenslotte, 30 tot 40 mm regen dit weekend. Ook dit heb ik in geen enkel model gezien (het weekend begint bij mij weten zaterdagochtend en eindigt zondagavond). Ja, misschien valt er wel 10 tot 15 liter in het beste geval, maar waarom deze waarden opnieuw verdubbelen of verdrievoudigen?

Dat is nou altijd het probleem met dit soort ongecontroleerde online verwachtingen, het moet allemaal straffer, hoger, spectaculairder...en ja, dan moet je haast naar buiten komen met een "serieuze waarschuwing" (bestaan er andere dan?)....

Een ander groeiend probleem zijn de talrijke websites met weersverwachtingen voor een stand 10-15 dagen vooruit. Je geeft een stad in, maakt niet uit hoe onbekend, en er rolt heus wel een mooie kleurrijke verwachting uit, compleet met icoontjes en al. Wat geen mens weet natuurlijk is dat al deze icoontjes en temperaturen volledig automatisch worden gegenereerd op basis van 1 enkel weermodel, meestal het gekende Amerikaanse model GFS. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de output op deze sites erg onbetrouwbaar is. Ok, voor de eerste dagen is er wel iets mee aan te vangen en kan je voor een snelle blik wel je voordeel halen, maar na dag 5 of zo wordt binnen het model de onzekerheid en foutmarge zo groot dat je al snel zinloze gegevens krijgt. De icoontjes na dag 5 zien er echter even "betrouwbaar" uit als voor de eerste dag, dat maakt het zo verraderlijk...


Tegenwoordig vinden zelfs steeds meer mensen de weg naar online neerslag RADAR beelden en zelfs weermodellen. Op zich een positieve zaak, daar heb ik jaren voor gepleit. Maar er schuilt ook hier een groot gevaar. Deze gegevens zijn niet zonder meer te gebruiken zonder kennis. Ok, een buienzone welke over het land trekt zal iedereen wel min of meer kunnen vatten en dit kan hen helpen buitenactiviteiten te organiseren. Maar jammer genoeg bestaan er tal van problemen welke bij RADAR beelden kunnen voorkomen, zoals valse echo's, buien die verdwijnen of plost ontstaan (daar gaat de 'extrapolatie' of 'voorspel' functie dan van de buienradar...), neerslag welke niet wordt gedetecteerd omdat ze te laag zit of te ver van de radar is verwijderd, hagel of sneeuwval waardoor het neerslagpatroon op de RADAR wordt overschat of onderschat, etc etc...

Ook weermodellen worden uiteraard letterlijk gevolgd, wat moet je anders als leek, maar ik moet niemand vertellen dat ook daar gevaren bij schuilen...


De voorbije 5 jaar is er op gebied van vrije online weerdata een ware aardverschuiving gebeurd, met ontegensprekelijk grote voordelen voor het publiek. Maar steeds meer ervaar ik toch ook dat dit lastige nadelen met zich meebrengt...

Het is waarschijnlijk een evolutie welke zal moeten groeien, het zal waarschijnlijk nog wel jaren duren voordat het publiek weet om te gaan met al deze vrije data en weet wat wel en wat niet zomaar aan te nemen is...